Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử - Tác giả: Lê Nguyễn
YEUSUVIET - Trước khi nhìn nhận, tìm hiểu về Vương triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam, chúng ta cần đưa nhãn quan của mình ra xa hơn, rộng lớn hơn khi điều kiện lịch sử hiện nay đã cho phép. "Điều kiện lịch sử hiện nay đã cho phép" nghĩa là chúng ta có những phương tiện về công nghệ cũng như có những hướng tiếp cận dựa trên nhiều quan điểm đánh giá của nhiều người khác nhau, để có cái nhìn cá nhân của riêng mình. Tiếp đến, nhãn quan xa hơn, rộng hơn chính là việc đặt Vương triều Nguyễn và nước Đại Nam cùng với các quốc gia Á, Phi cùng thế kỷ XIX, XX để đánh giá công bằng về lý do vì sao Nhà Nguyễn mất nước, vì sao người Pháp tương đối dễ dàng đánh bại Đại Nam và vì sao phong trào kháng chiến, phản kháng của người Việt không thể bị dập tắt?
Bài liên quan
Tác phẩm "Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử" của tác giả Lê Nguyễn xuất bản năm 2018 đã đưa ra nhiều vấn đề mới mẻ liên quan đến Nhà Nguyễn thời kỳ xưng Chúa và xưng Đế. Mặc dù vẫn tiếp tục xoay quanh các vấn đề về thời kỳ mở mang bờ cõi phương Nam - Nam tiến, xây dựng, củng cố chính quyền trong thời kỳ Trịnh - Nguyễn phân tranh cũng như những vấn đề của Vương triều Nguyễn khi thống nhất đất nước và trở thành một vương triều chính thức trong lịch sử Việt Nam, "Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử" chọn cách trình bày các vấn đề liên quan đến dân sinh, văn hóa, xã hội, kinh tế... trong mỗi thời kỳ để giúp người đọc có cái nhìn tổng thể, gợi mở hơn về một giai đoạn lịch sử đầy biến động, sôi nổi này.
Không trực tiếp đề cập đến cuộc xâm lược của người Pháp đối với Đại Nam, nhưng qua câu chuyện về một âm mưu xâm lược Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Võ vương Nguyễn Phúc Khoát được "Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử" dẫn qua bài viết "Thương nhân Pierre Poivre và một âm mưu xâm lược bất thành", giúp người đọc bắt đầu mường tượng xa hơn, chi tiết hơn về những nguyên nhân dẫn đến cuộc xâm lược Đại Nam nói riêng, các quốc gia lạc hậu nói chung của các đế quốc thực dân Anh, Pháp vào thế kỷ XVIII, XIX. Không thể khẳng định về nguyên nhân nào mang yếu tố chính để người Pháp quyết định xâm lược và đô hộ Việt Nam, nhưng tác giả Lê Nguyễn chứng minh cho người đọc thấy có một nguyên nhân đã từng tồn tại, một ý định xâm lược đã từng xuất hiện trong lịch sử mà ngay chính người Việt cũng không thể biết được mình đã từng may mắn không phải đương đầu...
Tác phẩm của tác giả, học giả Lê Nguyễn:
- Đất Sài Gòn Và Sinh Hoạt Của Người Sài Gòn Xưa
- Cuộc Nổi Dậy Của Nhà Tây Sơn
- Xã Hội Việt Nam Thời Lê - Nguyễn
- XÃ HỘI VIỆT NAM THỜI PHÁP THUỘC
- Cuộc Phiêu Lưu Của Marie Đệ Nhất - Quốc Vương Xứ Sedang
- Đất Sài Gòn Và Sinh Hoạt Của Người Sài Gòn Xưa
- Xã Hội Việt Nam Qua Bút Ký của Người Nước Ngoài
- Nhà Nguyễn Và Những Vấn Đề Lịch Sử (Tái Bản 2018)
Tiếp đến, xoay quanh những sự kiện về lệ "Tam bất khả", lệ trí sĩ, lệ hồi tỵ, lệ tuyển bổ... của chính quyền cho đến những hình ảnh về tem thư qua các chặng đường lịch sử, thẻ bài của các quan lại thời phong kiến và hình ảnh chiếc xe kéo - một biểu trưng của thời kỳ nô lệ, "Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử" tiếp tục khắc họa lên hình ảnh của một xã hội Đại Nam thời kỳ trước và sau khi bị người Pháp đô hộ, đã tồn tại sẵn những nguyên nhân để bị đô hộ và sẽ giành lại Độc lập. Thông qua những sự kiện, hình ảnh tưởng chừng rời rạc này, tác giả Lê Nguyễn cho chúng ta nhìn thấy bối cảnh cuộc tìm kiếm và tranh giành thuộc địa gay gắt của các thế lực đế quốc phương Tây ở các thể ký XVIII, XIX. Khi mà sự yếu kém quả hiển nhiên về vũ khí và các kỹ thuật quân sự, sự tồn tại trong một thế giới bị cô lập và bị thống trị bởi thế giới quan cũ kỹ đã khiến không chỉ Việt Nam mà còn nhiều nước Á, Phi khác rơi vào thảm họa mất nước.
Bên cạnh đó, tác giả không quên đưa ra những trình bày của mình về những nhân vật lịch sử như tả quân Lê Văn Duyệt, hoàng đế Quang Trung, công chúa Ngọc Hân về cuộc đời các vị trong bối cảnh nước Đại Việt nhiều biến động. Một hoàng đế bách chiến bách thắng, đã đường hoàng tiến vào ngôi đền huyền thoại "Anh hùng dân tộc" khi đánh tan 29 vạn quân Mãn Thanh chỉ trong năm ngày và mối tình nên thơ, nên mộng cùng nàng công chúa tiền triều Hậu Lê được đặt dưới bối cảnh của xã hội rối ren sẽ trở nên khác biệt, thi vị một cách lạ thường dưới ngòi bút Lê Nguyễn. Hoặc hoài niệm hơn, độc giả sẽ nhìn thấy trong "Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử" những tòa kiến trúc Pháp đầu tiên tại Sài Gòn, sinh hoạt của người Sài Gòn xưa và con đường Catinat - bộ mặt sinh hoạt của cả Sài Gòn, của cả Đông Dương thuộc Pháp...
Nguyễn Phúc Minh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét