I.
NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM TỪ SAU
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
1.
Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp
a.
Hoàn cảnh lịch sử và thời gian(3 HC-TG)
b.
Nguyên nhân (2 nguyên nhân)
c.
Chính sách khai thác
-
Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp thực hiện chương trình khai
thác thuộc địa lần thứ hai ở Đông Dương, chủ yếu là ở VN. Trong cuộc khai thác
này, Pháp tăng cường đầu tư vốn với tóc độ nhanh, quy mô lớn vào các nghành
kinh tế.
-
Nông nghiệp là nghành có số vốn đầu tư nhiều nhất, chủ yếu vào đồn điền cao su,
diện tích đồn điền cao su mở rộng, nhiều công ty cao su ra đời.
-
Trong công nghiệp, Pháp chú trọng đầu tư khai thác mỏ than, đầu tư thêm vào
khai thác kẽm, thiếc, sắt; mở mang một số nghành công nghiệp chế biến.
-
Thương nghiệp, ngoại thong có bước phát triển mới, giao lưu nội địa được nay
mạnh hơn.
-
Giao thông vận tải được phát triển, đô thị được mở rộng, dân cư đông hơn.
-
Ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy kinh tế Đông Dương.
-
Ngoài ra Pháp còn thực hiện chính sách tăng thuế.
*Nhận xét:
2.
Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của thực dân Pháp
-
Về chính trị: thực dân Pháp tăng
cường chính sách cai trị, thi hành một số cải cách chính trị-hành chính như đưa thêm người Việt
Nam vào các công sở, lập Viên dân biểu ở Trung Kì và Bắc Kì.
-
Về văn hóa-giáo dục: hệ thống giáo dục được mở rộng hơn, gồm các cấp tiểu học,
trung học, cao đảng, đại học. Sách báo được xuất bản ngày càng nhiều, văn hóa
phương Tây xâm nhập vào Việt Nam.
3.
Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam:
-
Về kinh tế: nền kinh tế của Pháp ở
Đông Dương có bước phát triển mới: kĩ thuật và nhân lực được đầu tư. Tuy nhiên,
kinh tế Việt Nam phát triển mất cân đối, lạc hậu, nghèo, lệ thuộc vào kinh
tế Pháp
-
Về xã hội : các giai cấp ở Việt Nam
có những chuyển biến mới:
+ Giai cấp địa chủ, phong kiến tiếp tục
bị phân hoá; một bộ phận không nhỏ tiểu, trung địa chủ tham gia phong trào dâ
tộc dân chủ chống thực dâ Pháp và tay sai.
+ Giai cấp nông dân, bị đế quốc và phong
kiến tước đoạt ruộng đất, bị bần cùng hóa, mâu thuẫn gay gắt với đế quốc Pháp
và phong kiến tay sai.
+ Gia cấp tiểu tư sản tăng nhanh về số
lượng, nhạy bén với thời cuộc, có tinh thần cống thực dân Pháp và tay sai.
+ Giai cấp tư sản số lượng ít, thế lực
yếu, bị phân hóa thành tư sản mại bản và tư sản dân tộc. Bộ phận tư sản dân tộc
Việt Nan có khuynh hướng dân tộc dân chủ.
+ Giai cấp công nhân ngày càng phát
triển, bị nhiều tầng áp bức bóc lột, có quan hệ gắn bó với nông dân, có tinh
thần yêu nước mạnh mẽ, vươn lên thành giai cấp lãnh đạo cách mạng.
Những
mâu thuẫn chủ yếu trong xã hội Việt Nam càng sâu sắc, trong đó chủ yếu là mâu
thuẫn dân tộc Việt Nam với đế quốc Pháp và bọn phản động tay sai.
II.
PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM (1919- 1925)
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt
Nam
-
Về hoạt động của tư sản dân tộc, tiểu tư sản
+
Tư sản Việt Nam mở cuộc vận động tẩy
chay hàng ngoại, dùng hàng nội. Đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn, xuất
cảng gạo ở Nam Kì. Tư sản và địa chủ Nam Kì còn thành lập Đảng Lập hiến (1923).
+
Tiểu tư sản, sôi nổi đâu tranh, thành lập các tổ chức chính trị như: Việt Nam
Nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, Đảng Thanh niên. Nhiều tờ báo ra đời như An Nam trẻ,
Người nhà quê, Chuông rè…
Sự
kiện nổi bật là đòi trả tự do cho Phan Bội Châu (1925), cuộc truy điệu và để
tang Phan Châu Trinh (1926).
- Về phong trào công nhân
+
Số cuộc đấu tranh của công nhân ngày càng nhiều hơn, nhưng còn lẻ tẻ, tự phát.
Công nhân Sài Gòn-Chợ Lớn thành lập Công hội.
+
Tháng 8-1925, công nhân xưởng đóng tàu Ba Son bãi công, phản đối Pháp đưa lính
sang đàn áp cách mạng Trung Quốc, đánh dấu bước chuyển biến mới trong phong
trào công nhân từ tự phát sang tự giác.
3.
Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc(từ 1919 – 1925)
-
Cuối năm 1917, Nguyễn Tất Thành trở lại Pháp, năm 1919 gia nhập Đảng xã hội
Pháp.
-
18 tháng 6 năm 1919 Thành với tên mới là Nguyễn Ái Quốc. Người gởi tới Hội nghị
Vécxai Bản yêu sách của nhân dân An Nam đòi các quyền tự do, dân chủ,
bình đẳng và tự quyết cho nhân dân Việt Nam.
-
Tháng 7-1920 Người đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân
tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin. Từ đó, Người quyết tâm đi theo con đường
của Cách mạng tháng Mười Nga.
-
Tháng 12-1920, tại đại hội Đảng xã hội Pháp, Người đã bỏ phiếu tán thành việc
gia nhập Quốc tế cộng sản và trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên, là một
trong những người tham gia sáng lập Đảng cộng sản Pháp.
-
Năm 1921, Người cùng một số người khác sáng lập Hội liên hiệp thuộc địa ở Pari,
để tuyên truyền, tập hợp lực lượng chống chủ nghĩa đế quốc.
-
Người tham gia sáng lập báo Người cùng khổ (Le Paria), viết bài cho báo Nhân
đạo, đặc biệt là viết cuốn Bản án chế độ thực dân Pháp.
-
Tháng 6/1923 Người sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế Nông dân (10-1923), Đại hội
Quốc tế Cộng sản lần V (1924).
-
Ngày 11-11-1924 Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc) trực tiếp tuyên
truyền, giáo dục lý luận, xây dựng tổ chức cách mạng giải phóng dân tộc Việt
Nam.
-6/1926 HVNCMTN (công lao đầu tiên…..).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét