I. Con đường dẫn đến chiến
tranh
1. Các nước phát xít đẩy mạnh chính sách xâm lược (1931-1937)
·
Đầu những năm 30, các nước Đức, Italia, Nhật Bản
liên kết với nhau thành
lập khối liên minh
phát xít.
·
1931-1937, khối phát xít đẩy mạnh chính sách
bành trướng xâm lược.
o
Nhật chiếm vùng Đông Bắc rồi mở rộng
chiến tranh xâm lược trên toàn lãnh thổ Trung Quốc.
o
Italia xâm lược Ê -ti-ôpia (1935),
cùng với Đức tham chiến ở Tây Ban nha (1936-
1939).
o
Đức công khai xoá bỏ hoà ước Véc
xai, âm mưu thành lập một nước "Đại Đức" ở châu Âu...
·
Thái độ
của các nước lớn:
o
Liên xô: kiên quyết chống chủ nghĩa
phát xít, chủ trương liên kết với các nước Anh, Pháp để chống phát xít và nguy cơ chiến tranh.
o
Mỹ, Anh, Pháp: không liên kết chặt
chẽ với Liên Xô để chống phát xít, trái lại còn thực hiện chính sách nhượng
bộ phát xít hòng đẩy phát
xít tấn công Liên Xô.
2.
Từ hội nghị Muy -ních đến chiến tranh thế giới:
a.
Hội nghị Muy ních:
·
Hoàn cảnh triệu
tập:
o
3/1938, Đức thôn tính
áo. Sau đó, Hít le gây ra vụ xuy -đét
nhằm thôn tính Tiệp Khắc.
o Liên Xô kiên quyết giúp Tiệp Khắc
chống xâm lược.
o Anh -Pháp tiếp tục thoả hiệp, yêu cầu chính phủ Tiệp Khắc nhượng bộ Đức
=>Do đó, 29/9/1938, Hội nghị Muy nich được triệu tập gồm đại diện 4 nước
Anh, Pháp, Đức, I- ta – li – a.
·
Nội dung:
Anh-Pháp ký hiệp định trao vùng xuy -đét của Tiệp Khắc cho Đức. Đổi lại, Đức cam kết chấm dứt
mọi cuộc thôn tính ở Châu Âu.
·
ý nghĩa:
o
Hội nghị Muy nich là đỉnh cao của
chính sách dung túng, nhượng bộ phát xít của
Mỹ -Anh -Pháp.
o
Thể hiện âm mưu thống nhất của chủ
nghĩa đế quốc (kể cả Anh -Pháp -Mỹ và Đức -Italia -Nhật Bản) trong việc tiêu diệt Liên Xô.
b.
Sau khi hội nghị Muy nich:
·
Đức đưa quân thôn
tính toàn bộ Tiệp Khắc (03/1939)
·
Tiếp đó,
Đức gây hấn và chuẩn bị tấn công
Ba Lan.
·
23/8/1939 Đức ký với Liên Xô "hiệp ước Xô-Đức không xâm lược nhau"
=>
Như vậy, Đức đã phản bội lại hiệp định Muy nich, thực hiện mưu đồ thôn tính
Châu Âu trước rồi mới dốc
toàn lực đánh Liên
Xô.
II. Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ và lan rộng ở châu âu (từ tháng
9/1939 đến tháng 6/1941)
Thời gian |
Chiến sự |
Kết quả |
Từ 01/9/1939 đến ngày 29/9/1939 |
Đức tấn công Ba Lan |
Ba Lan bị Đức thôn
tính. |
Từ tháng 9/1939 đến tháng 4/1940. |
“Chiến tranh
kì quặc” |
Tạo điều kiện để phát xít Đức phát
triển mạnh lực
lượng. |
Từ tháng 4/1940 đến tháng 9/1940 |
Đức tấn công Bắc
Âu và Tây
Âu. |
-Đan Mạch,
Nauy, Bỉ, Hà Lan, Luc -xăm -Bua bị Đức thôn tính. Pháp đầu hàng Đức. Kế
hoạch tấn công nước
Anh không thực
hiện được. |
Từ tháng 10/1940 đến tháng 6/1941. |
Đức tấn công Đông
và Nam Âu |
Rlumani, Hunggari, Bungari, Nam Tư, Hi Lạp bị thôn tính. |
III. Chiến tranh lan rộng
khắp thế giới (từ tháng 6-1941 đến tháng 11-1942)
1. Phát xít Đức tấn công Liên Xô.Chiến
sự ở Bắc Phi
·
Mặt trận Xô-Đức:
o
Ngày 22/6/1941,
phát xít Đức tấn công Liên Xô theo kế
hoạch đã định.
o
Thời gian đầu nhờ có ưu thế về vũ
khí và kinh nghiệm tác chiến nên quân Đức tiến sâu vào
lãnh thổ Liên Xô.
o
12/1941, Hồng quân Liên Xô phản công
quyết liệt, đẩy lùi quân Đức ra khỏi cửa ngõ Matxcơva, làm phá sản kế hoạch "chiến tranh chớp nhoáng
của Đức".
o
Cuối năm 1942 Đức chuyển mũi nhọn tấn công xuống phía Nam nhằm chiếm Xtalingrat, song không thể chiếm
thành phố này.
·
Mặt trận Bắc Phi-9/1940, quân đội Italia
tấn công Ai cập.
o
10/1942, liên quân Mỹ -Anh giành
thắng lợi lớn trong trận En-Alamen (Ai cập) và chuyển sang phản công trên toàn
mặt trận.
2. Chiến tranh Thái Bình Dương
bùng nổ
·
7/12/1941, quân Nhật bất ngờ tấn công hạm đội Mỹ ở
Trân Châu Cảng. Bị thất bại nặng nề, Mỹ tuyên chiến
với Đức-Italia -Nhật Bản. Chiến tranh Thái Bình Dương
bùng nổ.
·
Từ 12/1941-5/1942, Nhật Bản mở một loạt cuộc tấn
công và chiếm được một vùng rộng lớn ở Đông
á, Đông Nam Á và Thái Bình
Dương.
3. Khối đồng minh chống phát xít hình thành.
·
Nguyên nhân:
o
Hành động xâm lược của phe phát xít trên toàn thế giới đã thúc đẩy các quốc gia cùng
phối hợp với nhau trong một liên
minh chống phát xít.
o
Việc Liên Xô tha chiến đã cổ vũ mạnh
mẽ cuộc kháng chiến của nhân dân các nước bị phát xít chiếm đóng, và khiến cho Mỹ -Anh thay
đổi thái độ, bắt tay cùng Liên
Xô chống chủ nghĩa phát xít.
·
Sự thành lập: 01/1/1942,
26 nước (đứng đầu là Liên Xô, Mỹ, Anh) ra Tuyên ngôn cam kết cùng nhau tiến hành cuộc chiến đấu
chống phát xít. Khối Đồng minh chống phát xít
được thành lập.
·
ý nghĩa:
Việc Liên Xô tham chiến và sự ra đời của khối Đồng minh chống phát xít làm cho
tính chất của CTTG II thay đổi, trở thành một cuộc chiến tranh chống
chủ nghĩa
phát xít, bảo vệ hòa bình nhân loại.
IV.
Quân đồng minh chuyển sang phản công. Chiến tranh thế giới thứ II kết thúc
(từ tháng 11/1942 đến tháng
9/1945)
1. Quân đồng minh phản công (từ tháng 11/1942 đến tháng 6/1944).
·
ở mặt trận Xô-Đức:
o
Từ 11/1942 đến 2/1943, Hồng quân
Liên Xô phản công, tiêu diệt và bắt sống toàn bộ đạo
quân tinh nhuệ gồm 33 vạn
người của phát xít Đức ở Xtalingrat.
o
ý
nghĩa: Đánh dấu bước ngoặt của chiến tranh thế giới, buộc quân Đức phải chuyển từ tấn công sang phòng ngự, mở ra thời kỳ Liên Xô và phe Đồng minh chuyển sang tổng tấn
công đồng loạt trên các mặt trận.
o
Cuối tháng 8/1943, Hồng
quân bẻ gãy cuộc phản công của Đức tại vòng cung Cuôcxcơ, đánh tan 50 vạn quân Đức.
o 6/1944, phần lớn lãnh thổ Liên Xô được giải phóng.
·
ở mặt trận Bắc phi: Từ tháng 3 đến tháng
5/1943, liên quân Mỹ -
Anh phản công quét sạch quân Đức-Italia khỏi Châu phi. Chiến sự ở Châu phi chấm
dứt.
·
ở Italia: 7/1943 đến 5/1945, liên quân Mỹ -Anh tấn
công truy kích quân phát xít, làm
cho chủ nghĩa phát xít Italia bị sụp
đổ, phát xít Đức phải khuất
phục.
·
ở Thái Bình Dương:
Sau chiến thắng quân Nhật trong trận Gua-đan-ca-nan (1/1943) Mỹ chuyển
sang phản công đánh chiếm các đảo ở Thái Bình
Dương.
2.
Phát xít Đức bị tiêu diệt,
Nhật Bản đầu hàng, chiến tranh
kết thúc
a.
Phát xít Đức bị tiêu
diệt
·
Sau khi giải phóng các nước Trung và Đông Âu (1944),
tháng 1/1945, Hồng quân Liên Xô mở cuộc
tấn công Đức ở mặt trận phía Đông.
·
Tháng 2/1945,
Liên Xô tổ chức hội nghị Ianta gồm 3 nước Liên Xô, Mỹ, Anh bàn về việc
tổ chức lại thế giới sau chiến tranh.
·
Năm 1944, Mỹ, Anh mở Mặt trận
thứ hai ở Tây Âu và bắt đầu mở
cuộc tấn công quân Đức ở
mặt trận phía Tây từ tháng 2/1945.
·
Ngày 16/4 đến 30/4/1945, Hồng quân Liên Xô
tấn công đánh bại hơn 1
triệu quân Đức tại Beclin.
Chủ nghĩa phát xít Đức bị tiêu diệt.
·
Tháng 9/1945, nước Đức đầu hàng
không điều kiện. Chiến tranh
chấm dứt ở Châu âu.
b.
Nhật Bản đầu hàng. Chiến tranh kết thúc
·
Từ năm 1944, Mỹ-Anh triển khai tấn công quân Nhật ở
Miến Diện, Philipin, các đảo ở Thái Bình Dương.
·
Mỹ tăng cường đánh
phá các thành phố lớn của Nhật bằng không quân. Ngày 6/8/1945 và 9/8/1945 Mỹ ném
2 quả bom nguyên tử xuống 2 thành phố Hirosima và
Nagaxaki
giết hại hàng vạn người.
·
Ngày 8 thàng 8,
Liên Xô tuyên chiến với Nhật và tấn công đạo quân Quan Đông gồm 70 vạn quân chủ lực của Nhật ở Mãn Châu.
·
Ngày 15/8/1945,
Nhật đầu hàng không điều kiện .Chiến tranh thế giới thứ II kết thúc.
V. Kết cục của chiến tranh thế giới thứ hai
·
Chủ nghĩa phát xít Đức -Italia -Nhật Bản sụp đổ hoàn
toàn. Thắng lợi vĩ đại thuộc về các dân
tộc trên thế giới đã kiên cường chiến đấu chống chủ nghĩa phát xít. Trong đó, 3 cường quốc Liên Xô, Mỹ, Anh là lực lượng
trụ cột, giữ vai trò quyết định trong việc tiêu diệt chủ nghĩa phát xít.
·
Gây hậu quả và tổn thẩn nặngnễ nhất trong lịch sử
nhân loại, làm cho 60 triệu người chết, 90 triệu người bị thương, thiệt hại
về vật chất 4000 tỷ đô la.
Ý nghĩa: CTTG II kết thúc đã dẫn đến những biến đổi căn bản của tình hình thế giới.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét